K+  K-      A  A  A
brama

Wystawa „Zagłada Żydów w KL Stutthof”

Opublikowane: 5 maja 2006

Do 10 września br. w Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy prezentowana jest wystawa pt. „Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym Stutthof”. Można na niej zobaczyć dokumenty i zdjęcia ilustrujące proces zagłady Żydów w tym obozie.

Istniejący od 2 września 1939 r. obóz Stutthof nastawiony był początkowo głównie na eksterminację „niepożądanych elementów polskich” z terenu Gdańska i Pomorza. Dopiero z czasem stał się on obozem międzynarodowym, gdzie osadzano coraz liczniejsze grupy więźniów innych narodowości.

W drugiej połowie 1944 r. obóz zmienił swój charakter, stając się miejscem zagłady dziesiątek tysięcy Żydów, w ten sposób włączono go w proces realizacji akcji „Ostatecznego Rozwiązania Kwestii Żydowskiej” (Endlösung). Część Żydów ewakuowanych do KL Stutthof z obozów koncentracyjnych i gett położonych na terenie Litwy, Łotwy i Estonii oraz przeniesionych z KL Auschwitz, po selekcji uśmiercano natychmiast w komorach gazowych.

Wystawa „Robotnicy przymusowi na wyspie Rugia – ofiary systemu narodowo-socjalistycznego.”

Opublikowane: 1 lutego 2006

W lutym 2006 roku przypadła 61. rocznica likwidacji obozu głównego w Rogoźnicy. W ramach jej obchodów w Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy została otwarta wystawa pt. „Robotnicy przymusowi na wyspie Rugia – ofiary systemu narodowo-socjalistycznego. „Raj” wspólnoty narodu niemieckiego”.
W jej otwarciu udział wzięli byli więźniowie KL Gross-Rosen, Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego Artur Paprota, Pełnomocnik Wojewody Wielkopolskiego d/s Kombatantów Włodzimierz Buczyński, przedstawiciele władz samorządowych ze Strzegomia, Wałbrzycha i Świdnicy, młodzież szkolna, przedstawiciele organizatorów: Norbert Widok – były więzień KL Gross-Rosen, członek Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych – Okręg Poznań oraz Katarzyna Rostock z Fundacji „Neue Kultur” z Berlina i gospodarze terenu.
Tematem wystawy jest miejscowość Prora – kąpielisko morskie, które zostało wybudowane w latach 1936-1939 na wyspie Rugia.
Przedstawicielka strony niemieckiej, Katarzyna Rostock, uświadomiła zebranym, że dla Niemców wystawa ta ma charakter rozliczeniowy, ma ona pomóc znaleźć odpowiedź na pytanie „Jak doszło do tego, że większość niemieckiego społeczeństwa tolerowała narodowosocjalistyczny reżim?”. Wyjaśnić ideę powstania tzw. Wspólnoty Narodu Niemieckiego (Deutsche Volksgemeinschaft) oraz pokazać w jaki sposób narodowy socjalizm nagradzał Niemców, którzy nie sprzeciwiali się reżimowi (np. urlopem w kurorcie Prora) i tych, którzy od samego początku byli wykluczeni ze Wspólnoty, a więc Żydów, Sinti i Romów, niepełnosprawnych itp. Jak powiedziała Katarzyna Rostock trzeba też przypomnieć robotników przymusowych, którzy od 1939 r. pracowali przy rozbudowie kurortu w Prora. Dzięki wypowiedziom świadków wiadomo obecnie, iż żyli w bardzo ciężkich warunkach, panował głód. Były wśród nich również ofiary śmiertelne.
Natomiast Norbert Widok zwrócił uwagę, że wystawa nie tylko przybliża zwiedzającym etapy rozwoju narodowego socjalizmu, propagandę opartą o psueudonaukowe teorie. Na zakończenie swojego wystąpienia powiedział, że trzeba pamiętać o wydarzeniach z przeszłości, ale jednocześnie budować przyszłość opartą na wzajemnym poszanowaniu, tolerancji i zrozumieniu bez nienawiści i wrogiego nastawienia, tak aby każdy mógł znaleźć swoje miejsce godziwego życia. Wystawa była prezentowana do 30.04.2006 roku, w budynku głównym Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy, w sali wystaw czasowych.

UROCZYSTOŚĆ PRZEKAZANIA KAMIENIOŁOMU

Opublikowane: 22 września 2005

22 września 2005 r. w Rogoźnicy miała miejsce uroczystość włączenia kamieniołomu, gdzie w latach II wojny światowej pracowali i ginęli więźniowie hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, do Muzeum Gross-Rosen. Inicjatorami uroczystości byli: Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości, utworzona przez Fundusz, Fundacja Kamieniołomy Gross-Rosen, Enterprise Investors oraz Muzeum Gross-Rosen.
W 1983 r. powstało Muzeum Gross-Rosen, kamieniołom nie został jednak do niego włączony. Byli więźniowie apelowali, żeby zaprzestać eksploatacji i otoczyć to miejsce opieką. Argumenty ekonomiczne brały jednak górę.

W 1994 roku Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości, w ramach swoich programów inwestycyjnych, za ponad 2 miliony dolarów zakupił pakiet kontrolny w firmie Borowskie Kopalnie Granitu, które były właścicielem kamieniołomu. Dzięki staraniom byłego więźnia, Stefana Wysockiego, nowi właściciele dowiedzieli się, że wyrobisko było częścią hitlerowskiego obozu koncentracyjnego i zdecydowali zamknąć kamieniołom. Podjęte zostały działania na rzecz włączenia kamieniołomu do Muzeum Gross-Rosen. Fundusz przekazał 150 tysięcy dolarów na rzecz utworzonej z jego inicjatywy Fundacji Kamieniołomy Gross-Rosen. Dzięki staraniom Fundacji i Muzeum Gross-Rosen nie tylko powiększono obszar Muzeum o historyczne skalne wyrobisko, ale też oczyszczono, ogrodzono i oświetlono teren.

Ponad 200 zaproszonych gości, byłych więźniów obozu, przedstawicieli rządu, władz lokalnych, korpusu dyplomatycznego wysłuchało premierowego wykonania „Epitafium – zamęczonym w kamiennym piekle Gross-Rosen” autorstwa Eugeniusza Rudnika oraz obejrzało film dokumentalny o kamieniołomach i obozie koncentracyjnym Gross-Rosen, reżyserii Michała Nekanda-Trepki, którego produkcję sfinansowała Fundacja Kamieniołomy Gross-Rosen.

Były więzień, dr Andrzej Ochlewski, opowiedział o morderczej pracy w kamieniołomie granitu.

Gościem honorowym uroczystości był Prof. Władysław Bartoszewski.

W trakcie uroczystości odczytano listy okolicznościowe od:

  • premiera RP Pana prof. Marka Belki,
  • ambasadora Republiki Federalnej Niemiec Pana dr. Reinharda Schweppe
  • ministra kultury Pana Waldemara Dąbrowskiego,
  • byłego więźnia KL Gross-Rosen Pana Stefana Wysockiego.

Uroczystego aktu przekazania kamieniołomu dokonali Robert Faris, Prezes Polsko-Amerykańskiego Funduszu Przedsiębiorczości, Jacek Siwicki, partner zarządzający Enterprise Investors oraz Douglas Ades, Prezes Rady Nadzorczej Fundacji Kamieniołomy Gross-Rosen. Akt przekazania wręczony został Januszowi Barszczowi, dyrektorowi Muzeum Gross-Rosen.

W trakcie uroczystości były więzień Pan Stefan Wysocki został uhonorowany „Odznaką Zasłużonego dla Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych”.

Wystawa pt. „KL Gross-Rosen 1941 – 1945”

Opublikowane: 4 września 2005

Zapraszamy do obejrzenia nowej, otwartej 4 września br. w budynku głównym Muzeum Gross-Rosen
w Rogoźnicy, monograficznej wystawy pt. „KL Gross-Rosen 1941 – 1945”.
W przystępny i interesujący sposób zapoznaje ona widza nie tylko z historią obozu, ale również z okrutnymi realiami codziennego życia więźniów, wykorzystując różnorodny materiał zdjęciowy, mapy, oryginalne pozostałości z czasów wojny: dokumenty, zdjęcia, przedmioty codziennego użytku, także te wytworzone przez samych więźniów.
Równie przejmujące wrażenie robią fragmenty wspomnień byłych więźniów KL Gross-Rosen stanowiące integralną część wystawy, a dopełnieniem są grafiki ich obozowych kole-gów: Jana Komskiego, Szmula Laitnera i Antoniego Gładysza.
Wszystkie materiały tworzące wystawę pochodzą z archiwum Muzeum Gross-Rosen, a autorkami scenariusza są
Barbara Sawicka i Aleksandra Kobielec z działu naukowo-badawczego tegoż Muzeum.

UROCZYSTOŚCI ROCZNICOWE W ROGOŹNICY

Opublikowane: 4 września 2005

4 września 2005 r. w Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy odbyły się uroczystości upamiętniające 66. rocznicę napaści hitlerowskich Niemiec na Polskę.
Organizatorami uroczystości są:

  • Towarzystwo Opieki nad Byłym Obozem Koncentracyjnym Gross-Rosen
  • Urząd Miejski w Strzegomiu
  • Muzeum Gross-Rosen

Honorowy patronat objęli:

  • Biskup Świdnicki – Jego Ekscelencja ks. bp. Ignacy Dec
  • Starosta powiatu świdnickiego – Jacek Wajs
  • Burmistrz Strzegomia – Lech Markiewicz

O godz. 12 w intencji ofiar Gross-Rosen została odprawiona przez ks. bp. Ignacego Deca Polowa Msza Św.,
po której uczestnicy uroczystości złożyli wieńce pod Pomnikiem – Mauzoleum.
W uroczystościach wzięli udział m.in. przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, Instytutu Pamięci Narodowej, posłowie i senatorowie. Obecni byli również więźniowie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen i ich rodziny, kombatanci II wojny światowej, harcerze z ZHP i ZHR, młodzież szkolna.

„ZNAKI PAMIĘCI” – wystawa fotografii

Opublikowane: 20 czerwca 2005

O ziemio moja powróć w nasze serca
czystym imieniem rozwiąż skamieniały czas.
Od ciał zabitych, ciał morderców,
od trwogi nocnej oczyść nas
K.K.Baczyński

Muzeum Gross-Rosen zaprasza do obejrzenia wystawy fotografii Marka Malinowskiego, dziennikarza od lat związanego z Dolnym Śląskiem i jego historią.
Od początku istnienia Muzeum Gross-Rosen utrzymywał on bliskie kontakty zarówno z byłymi więźniami, jak
i pracownikami Muzeum. Uczestniczył w licznych wydarzeniach (m.in. wizyta niemieckich parlamentarzystów –
– członków SPD) oraz towarzyszył wielu osobistościom odwiedzającym teren byłego obozu (m.in. ambasadorowi Izraela Szewachowi Weissowi). Wydarzenia te starał się utrwalić na kliszy fotograficznej.
„Zdecydowałem się – mówi autor wystawy – pokazać publicznie te zdjęcia, jako dowód pamięci współczesnych
o tych strasznych, wydawałoby się wprost nieprawdopodobnych, czasach nazizmu. Pamięć jest największym darem jaki możemy ofiarować tym wszystkim, którzy zginęli tu i w dziesiątkach innych miejsc”.

„Człowiek – człowiekowi…” – uroczystości z okazji 60. rocznicy wyzwolenia KL Gross-Rosen

Opublikowane: 11 lutego 2005

11.02.2005 roku w Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy, w sali wystaw czasowych, odbyły się uroczystości
z okazji 60. rocznicy wyzwolenia KL Gross-Rosen. W uroczystościach wzięli udział byli więźniowie
KL Gross-Rosen, przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych oraz nauczyciele i młodzież z okolicznych szkół.
Historię, w szczególności ostatnie miesiące funkcjonowania KL Gross-Rosen i jego filii przybliżył zebranym
prof. Uniwersytetu Wrocławskiego A. Konieczny. Podkreślił on, iż działalność oświatowa Muzeum skierowana przede wszystkim do młodzieży jest ważnym elementem zachowania pamięci o tym miejscu.
Następnie głos zabrał były więzień KL Gross-Rosen pan Andrzej Ochlewski. Mówiąc o swoich pobytach w obozach koncentracyjnych stwierdził, że: „Stwarzanie, opracowywanie i stosowanie metod pozbawiających człowieka cech ludzkich jest […] zbrodnią wyrafinowaną i perfidną.” Na zakończenie swojego wystąpienia zaapelował o tolerancję, życzliwość i zrozumienie międzyludzkie – „Nie ma złych państw i złych narodów, są tylko złe idee i źli ludzie”.
Następnie uczestnicy uroczystości przeszli pod Pomnik-Mauzoleum, gdzie złożono wieńce i wiązanki.
W ramach tych uroczystości otwarto wystawę „Człowiek człowiekowi … Obozy na Dolnym Śląsku
i Opolszczyźnie w latach 1939-1945”
, którą we współpracy z Muzeum Gross-Rosen, Muzeum Martyrologii Alianckich Jeńców Wojennych w Żaganiu i Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu zorganizował wrocławski oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Rolę, jaką odegrała ta Instytucja, której poprzedniczką była Oddziałowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich we Wrocławiu w zbieraniu materiałów, dokumentowaniu i zabezpieczeniu śladów zbrodni i popełnionych przez reżim III Rzeszy na terenach Dolnego Śląska przedstawił dr Robert Klementowski.
Przeniesiona z Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu ekspozycja składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza z nich poświęcona jest historii jedynego na Dolnym Śląsku obozu koncentracyjnego – KL Gross-Rosen, druga zaś dotyczy obozów jenieckich – Lamsdorf (Łambinowice) i Sagan (Żagań).
Na wystawie zaprezentowano materiały dotyczące powstania KL Gross-Rosen oraz obozów jenieckich Lamsdorf i Sagan także obrazujące pracę i codzienne życie ludzi uwięzionych w tych obozach. Całość uzupełniają liczne fotografie zarówno członków załogi, więźniów, jeńców, jak i zdjęcia terenów obozowych. Oprócz tego można tam zobaczyć m.in. narzędzia pracy, przedmioty codziennego użytku (miski, łyżki itp.), mundury wojskowe, listy obozowe itp.
Wystawa czynna była do 31 05. 2005 roku w sali wystaw czasowych Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy

Wystawa pt. „Życie sportowe żołnierzy polskich w niewoli niemieckiej w latach 1939-1945”

Opublikowane: 5 listopada 2004

05 listopada 2004 r. otwarto w salach wystawowych Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy wystawę pt. „Życie sportowe żołnierzy polskich w niewoli niemieckiej w latach 1939-1945”, która została przygotowana przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Wystawa przedstawia działalność sportową jeńców w obozach oraz rolę jaką sport odegrał w ich życiu podczas pobytu w niewoli. Na wystawie można było zobaczyć dokumenty jenieckich organizacji sportowych, plakaty oraz fotografie z obozowych zawodów, nagrody dla zwycięzców oraz fragmenty wspomnień.

Uroczystości z okazji 65. rocznicy agresji na Polskę

Opublikowane: 5 września 2004

5 września 2004 r., jak co roku, na terenie byłego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen w Rogoźnicy, odbyły się uroczystości upamiętniające 65. rocznicę agresji Niemiec hitlerowskich na Polskę. Honorowy patronat nad uroczystością objęli: Biskup Świdnicki Jego Ekscelencja ks. bp. prof. Ignacy Dec oraz Starosta Powiatu Świdnickiego – Jacek Wajs.


Polową Mszę Świętą w intencji ofiar II wojny światowej i obozu Gross-Rosen, celebrował Biskup ks. prof. Ignacy Dec. O ofiarach tego obozu wspominali również w swoich wystąpieniach przedstawiciele władz. Zabierając głos wicemarszałek Urzędu Marszałkowskiego Artur Parda uprzytomnił obecnym, że zebrali się tutaj aby „pokazać, iż ten naród wydał z siebie wspaniałych synów… stworzył podziemne państwo… pokazał całemu światu, że są wartości dla których warto żyć i umierać…”. Zaś Starosta powiatu świdnickiego Jacek Wajs, przypominając tragedię II wojny światowej, nawiązał do wydarzeń współczesnych – ataku terrorystycznego z 11 września oraz niedawnego mordu setek niewinnych dzieci w Północnej Osetii – konkludując, iż „te wydarzenia pokazują jak odległą drogę musi przebyć ludzkość, aby wyciągnąć wnioski z historii…” W uroczystościach wzięli również udział: Wicewojewoda województwa dolnośląskiego Ryszard Lacher, dyrektor wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej prof. Włodzimierz Suleja, reprezentujący Dolnośląski Okręg Wojskowy pułk. Adam Duś, byli więźniowie obozu Gross-Rosen, kombatanci, przedstawiciele lokalnych samorządów, parlamentarzyści, harcerze, okoliczna młodzież szkolna i społeczeństwo ziemi strzegomskiej.
Uroczystość uświetniła reprezentacyjna orkiestra Śląskiego Okręgu Wojskowego.

Obchody 60. rocznicy powstania filii KL Gross-Rosen – AL Landeshut w Kamiennej Górze

Opublikowane: 14 lipca 2004

Uroczystości z okazji 65. rocznicy agresji na Polskę
14 lipca 2004 r. odbyły się uroczyste obchody 60. rocznicy powstania filii KL Gross-Rosen – AL Landeshut
w Kamiennej Górze, które zorganizowane zostały przez Kamiennogórskie Towarzystwo Regionalne i Muzeum Tkactwa Dolnośląskiego.
Obchody rozpoczęły się uroczystą mszą św. w kościele Matki Boskiej Różańcowej, koncelebrowaną przez
ks. dr St. Książka i ks. E. Bigosa, za pomordowanych więźniów AL Landeshut i wszystkich więźniów II wojny światowej. Po mszy złożono kwiaty pod pomnikiem poświęconym pamięci uwięzionych w AL Landeshut, który znajduje się na terenie byłego obozu przy ul. Nadrzecznej. Honorową wartę pełnili harcerze z komendy hufca Wałbrzych oddział Kamienna Góra.

Zaproszony na tę uroczystość były więzień, p. Ludwik Krzyścin, opowiadał o swoich obozowych przeżyciach
oraz odpowiadał na licznie zadawane pytania.
UW uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele władz miasta i gminy Kamienna Góra, kamiennogórskie środowiska kombatanckie, przedstawiciele policji, straży pożarnej, delegacja Muzeum Gross-Rosen, członkowie Towarzystwa Regionalnego, pracownicy Muzeum Tkactwa oraz mieszkańcy Kamiennej Góry.
O godzinie 13.00 w siedzibie Muzeum Tkactwa została otwarta wystawa poświęcona AL Landeshut, przygotowana wg projektu mgr Anety Małek z Muzeum Gross-Rosen. Na wystawie prezentującej historię filii umieszczono materiały z archiwum Muzeum: zdjęcia przedstawiające filię w czasie wojny, a także te wykonane w ostatnich latach, fragmenty list imiennych więźniów, listy wysyłane przez więźniów z obozu do rodzin
oraz fragment modlitewnika wykonanego przez więźnia.
Ważnym elementem wystawy jest również historia obozu głównego Gross-Rosen oraz mapka, ukazująca rozmieszczenie jego filii. Wprowadzenie do wystawy wygłosiła mgr Elżbieta Gibałka z Muzeum Gross-Rosen.